وقتی بچه هستیم در خانه و مدرسه و کوچه و بازار و خیابان همه و همه به ما می گویند که حواست باشه نون زیر پات نباشه. حواست باشه اگه روی زمین تکه نونی دیدی اونو از زمین برداری و زیر لب بسم ا… بگی و بزاریش کنار دیوار.توی مدرسه معلم های دینی بهمون میگفتن که اگه نونی از ته سفره تون اضافه اومد یه وقت اونو داخل سطل آشغالی نندازید که کفران نعمته. بعد هم یادمون میدادن که ته سفره مونو کنار پنجره یا گوشه ی حیاط خونه بزاریم تا پرنده ها هم سهم خودشونو از این نعمت الهی بردارند.
همه ی ما به شکرانه ی نعماتی که در اختیار داریم لازمه که سجده ی شکر به درگاه الهی بجا بیاوریم.هر کدوم از ما حالا که بزرگتر شدیم نقش های جدیدی رو بر عهده گرفتیم. یکی راننده تاکسی شده و دیگری آشپز. اون یکی معلم شده و اون یکی کارمند پشت میز نشین. عده ای هم نونوا شدن .می خواهم با یکی از نانواهای آبادان باب گفتگو رو باز کنم.
خسته نباشی.
سلامت باشی
آقا منم می تونم نونوایی بزنم؟
نه آقا باید تجربه و تخصص داشته باشی.باید بری آموزش فنی و حرفه ای شو ببینی.کار ساده ای که نیست.باید اول مدرک داشته باشی.
خب شما این مشتری تونو راه بندازید.پس بنابراین همه باید قبلا آموزش های لازم رو ببینند.سووالی که میخوام مطرح کنم اینه که ما در اکثر نانوایی های آبادان نوجوونا رو می بینیم که مشغول کار هستند.این نوجوونا هم دوره دیدند؟
نه. اینا بخاطر اینکه کمتر هزینه بشه و صاحب نانوایی نخواد بیمه کارگر رو بده و بتونن از زیر بار مالیاتش در برن به کار گرفته میشن.
فکر نمی کنید این کارگرای غیر متخصص در کیفیت نان تاثیر منفی داشته باشند؟
صد در صد تاثیر داره.
از نانوایی ها بازرسی کیفی هم انجام میشه؟
اداره بازرگانی مرتبا کیفیت نان رو بازرسی می کنه.
مثلا همین نانوایی شما در طول بهمن ماه چند بار بازرسی شده؟
دو سه دفعه.معمولا در ماه سه یا چهار بار بازرس اداره بازرگانی آبادان میاد.
شما خودتون از کیفیت نان راضی هستید؟
بله ما که باید راضی باشیم.
مشتری چطور؟
اونم لابد راضیه. اگه راضی نبود که مشتری نداشتیم.همیشه مشتری هست. خدا رو شکر.
خب الهی شکر.هدفمندی یارانه ها در کشور اجرا شده. من یادمه تعدادی از نانوایی های آبادان تغییر کاربری دادند و تعطیل کردند. علت چی بود؟
دلیلش این بود که آرد گرون شد و همین باعث شد که خانگی ها بیشتر پخت کنند. خانگی ها که پخت داشته باشند مشتری نونوایی ها کمتر میشه.این یعنی ضرر نونوایی.از طرفی هم چون آرد آزاد شده بود در بازار فراوون شد و برای همین هر کسی اومد یه تنور خرید و نونشو تو خونه پخت.نتیجه ش هم ضرر نونوایی ها و تعطیلی بعضی ازهمکاران ما شد.
حالا در همون ماه های اول اجرا شدن طرح هدفمندی یارانه ها ؛ کیفیت نان به شکل چشمگیری بهبود پیدا کرد و هر نونوایی سعی میکرد نون با کیفیت بهتری به مردم بده.اما اخیرا مجددا کیفیت ها نزول کردند و ضمن اون نونوایی ها هم شلوغ تر شدند. دلیل اینها رو چی میدونین؟
دلیل اصلیش کیفیت آرد هست. اون اوایل که هدفمندی یارانه ها اجرا شد ما اجازه داشتیم که از هر جا دلمون میخواد آرد بیاریم. مثلا از کرج ؛ تهران ؛ اصفهان هم آرد می خریدیم اونم با کیفیت خوب.اما حالا یک سالی هست که ما دیگه این اجازه رو نداریم و مجبوریم آردمون رو از داخل استان تهیه کنیم و مجبوریم از اهواز یا ماهشهر یا خرمشهر آرد تهیه کنیم.مثلا آرد خرمشهر به هیچ عنوان کیفیت نداره. آرد خرمشهر بو میده و معلوم هم نیست این بوی بد از چیه. دستگاه هاشون که خیلی قدیمی هستند و ما اصلا راضی نیستیم. آرد ماهشهر رو هم با هزار بدبختی گیر میاریم.
من هم زیاد شنیدم که آرد خرمشهر کیفیت مناسبی نداره.
متاسفانه کارخونه ش پیشرفته نیست و آردش یه بوی خاص بدی داره.خدا سر شاهده اگه مجبور نباشیم حاضر نیستم یه کیسه هم از اونجا بیارم اما مجبوریم.
این روزها نونوایی ها شلوغ تر شدند. شما فکر می کنید علتش چیه؟
از اول برج بهمن کاسبی خیلی بهتر شده. هم اینکه آرد برای تنورهای خونگی کمترشده و این به نفع ماست . از اداره بازرگانی آبادان هم تشکر می کنم که آرد بیشتری به ما میدن و برای تنورهای خانگی سهم کمتری در نظر گرفته اند.
شما در خونه ی خودتون در هفته چند بار غذای اصلی تون نان هست؟
من خودم چون بیماری قند دارم بیشتر نان می خورم و کمتر برنج می خورم.
این روزها اوضاع برنج در بازار چندان جالب نیست. فکر می کنید که کمبود برنج هم در میزان پخت شما اثر داشته ؟
بله خیلی اثر داشته . مثلا ما قبلا روزی ۱۰ تا ۱۵ تا کیسه می پختیم اما حالا ۲۰ تا رو می پزیم.
شما آرزو هم می کنید که باز هم برنج گرون تر و نایاب تر بشه؟
نه خدا نکنه. چون خیلی فقیر داریم. مردمی که دستشون بسته ن و ندارن گناه دارن اگه بیفتن تو زحمت و شرمندگی جلوی زن و بچه.خدا نکنه.روزی ما هم دست خدان. من آرزو می کنم همیشه فراوونی و ارزونی باشه تا اون آدم ضعیف هم بتونه شب با شکم سیر سرش رو رو بالش بزاره.چند وقت پیش رفتم لین یک یه صحنه ای دیدم خیلی ناراحت شدم. زن و مرد رو دیدم که برای یه کیسه برنج تو صف ایستادن و دارن دعوا می کنن. واقعا خجالت کشیدم بایستم ببینم. خیلی ناراحت شدم.ما مسلمونیم نباید جوری باشه که مرد و زن نامحرم یی جوری کنار هم بایستند و با هم جر و بحث هم بکنن. خیلی زشته.
فکر می کنی باید چه کار کرد که این صحنه ها دیده نشن؟
خب باید نطارت کنند تا از این صحنه ها دیده نشه.من دارم و می تونم همون برنج رو ۶۰ یا ۷۰ هزار تومن بخرم اما باید به فکر مردمی باشیم که محتاج هستند. امیدوارم هیچ وقت گذرم به این صف ها نیفته چون اعصابم خرد میشه این صحنه ها رو می بینم. اصلا در شان ما که مسلمونیم نیست.
خب برمی گردیم به نانوایی. شما چرا حق انتخاب ندارید که آردتون رو از هر جایی که دوست دارید تهیه کنید؟
نمی دونم.به ما میگن یا از اهواز یا خرمشهر.اما واقعا نمی دونم که چرا این تصمیم گرفته شده. اگه بخاطر کمک به کارخونه های آرد اهواز و خرمشهره که باید از اونا هم بخوان که کیفیت رو ببرن بالا. این وسط مردم ناراضی میشن چون آردمون بی کیفیته و در نتیجه نون هم بی کیفیت در میاد.
آخرین سووال من اینه ؛ چه توصیه ای دارید برای مردم که این نعمت الهی رو چجوری قدر بدونن؟
من خواهش می کنم که مردم به اندازه ی نیاز روزانه شون نان بخرند. حتی اگه می تونن برای هر وعده بیان نان گرم و تازه تهیه کنند.نون وقتی توی یخچال بمونه کیفیتش از بین میره و دور ریزش بیشتر میشه.
ازت ممنونم
من هم ممنونم
منبع/آوای خوزستان/مهرداد معماری
