فازهای منفی
شاید شما هم مثل بنده با آدم هایی روبرو شده اید که نتیجه ی مانده از گفتگو با آنان جز یاس و نومیدی چیزی در بر ندارد. یاس و نومیدی یا به تعبیر امروزی ها « فاز منفی » نتیجه ی چیست و چه عواقبی برای آحاد جامعه دارد؟بی تردید منفی نگری از جمله رذایل اخلاقی است که علاوه بر فرد ؛ بر جامعه نیز تاثیرات غیر قابل جبرانی دارد.منفی بافی از محیط های کوچک اجتماعی نظیر جمع دوستان و همکاران و یا حتی خانواده شکل می گیرد.از نظرتعالیم اسلامی ؛بدبینی و منفی نگری و سوء ظن یکی از رذایل اخلاقی و صفات روانی بد می باشد و با اثر بدی که روی خود شخص و اطرافیانش می گذارد، نه تنها گناه محسوب می شود؛ بلکه زندگی را در کام انسان تلخ و غیر قابل تحمل می کند.
ما در تعامل متقابل با دیگران هستیم؛ اگر خوب درباره آن ها فکر کنیم، آن ها نیز با ما خوب خواهند بود و اگر بد درباره آن ها گمان کنیم، آن ها نیز با ما بد خواهند بود. ما حتی حق نداریم درباره خدای مهربان، بدبین و منفی نگر باشیم و اگر غیر از آن باشد، هستی در برابر ما تیره و تار می شود. افراد بدبین و منفی نگر حتی با خود نیز مشکل دارند و به زمین و زمان بد و بیراه می گویند.
لویی ماردن در کتاب پیروزی فکر می گوید: «دنیا با انسان معامله متقابل می کند، اگر بخندید به روی شما می خندد و اگر چین بر ابرو اندازید، او هم مقابل شما، ابرو در هم می کشد. اگر مهربان و صمیمی باشید، در اطراف خود مردمی را می بینید که همه شما را دوست می دارند و در گنجینه دلها را به روی تان باز می کنند.»
توجه داشته باشید شمایی که پیوسته از بدبختی ، بدشانسی ، مشکلات و فقر مالی شکایت می نمائید هزاران نفر انسان ، آرزو دارند مانند شما و در موقعیت شما باشند .
منفی نگری را کنار بگذارید و به جای آنکه موقعیت ، کار ، دوستان ، وضع مزاجی و خلاصه همه چیز زندگیتان را بد و حقیر بشمارید . از همین الان مثبت اندیشی را شروع کرده و زندگی را زیبا ببینید. قسمت پرلیوان را ببینید از هر چیزی به نیکی بحث کنید ، اگر این چنین فکر کردن یعنی مثبت اندیشیدن را مدتی ادامه دهید احساس خواهید کرد که کم کم در دنیایی دیگر قرار گرفته اید . عینکی که بر چشم آدم بدبین است سیاه است. برای رسیدن به دنیایی روشن و زیبا فقط کافی است این عینک لعنتی را برداریم .
فردی که دارای مشخصات اخلاقی برجسته ای است نمی تواند اجازه تفکر و گفتار منفی را به خود بدهد او هرگز نمی گوید « حالم از آنچه هست بهم می خورد » « همه با من سر دشمنی دارند » « هیچ چیز با من سازگار نیست » « این هم شد زندگی » و.. و از طرفی چون منفی نمی بیند هیچ گاه نمی گوید : نمی توانم ، فایده ای ندارد ، ولش کن ، بلکه با نگاه و فکر مثبتی که دارد می گوید : می توانم ، این کار را انجام خواهم داد ، زندگی فرحبخش است ، دوستان ، دوستند ، کارها وفق مراد است ، راه و سفر با همه دشواریها شیرین و پیمودنی است .
منفی نگری ها و منفی اندیشی هایند که بیش از هر عاملی زندگی را تباه می کنند زیرا تفکر منفی یعنی تردید ، یعنی عدم اعتماد به نفس ، یعنی بی انگیزگی ، یعنی به هم زدن رابطه ها ، یعنی دعوا و قهر کردن با همه چیز و همه کس ، یعنی زجر کشیدن و غصه خوردن .
متنی را خواندم که گمان می کنم برای شما نیز جالب باشد:« همه نگاه می کنند.تصادف باشد نگاه می کنند.طرف با زنش به بازار آمده نگاه می کنند.ماشین قراضه سوار می شوی نگاه می کنند.ماشین آخرین مدل هم سوار بشوی همه نگاه می کنند…»به راستی چه دخلی دارد این توجه به نگاه هایی که ما گمان می کنیم وجود دارند با روحیات ما؟ چه تاثیری بر رفتار و نگرش ما دارند؟
متن دیگری نیز توجه ی مرا به خود جلب کرد.نظر شما درباره این نوشته چیست؟:«من از اون کسی که اختلاس سه هزار میلیاردی کرده می گذرم ؛ اما از فروشنده ی سوپرمارکتی که پول خرد در دخلش داره ولی به جاش آدامس موزی میده نمی گذرم».
اینها و صده ها نمونه ی دیگر بازخورد همان نگاه منفی نسبت به اطرافیان است. اصلا بیشتر نزاع ها بر سر نگاه منفی یا همان فاز منفی است که این روزها بدجوری یقهی هر کدام از ما را چسبیده . برای رهایی از این موج سرگردان و گیرا چه باید کرد؟
تزکیه نفس و پالایش فکر و ذهن؛ سیستم ذهنی فرد بدبین، به گونه ای است که خود را بد و گنهکار نمی بیند؛ بلکه دیگران را بد تحلیل می کند. در حالی که مشکل در نفس سرکش و ذهن غلط اوست. امام علی (ع) می فرماید: «شخص بد، گمان خیر به کسی نمی برد؛ زیرا کسی را نمی بیند، مگر به اوصاف خودش.». بنابر این اگر انسان نسبت به خداوند و خلق او نظر خیر و نیک ندارد، به این علّت است که در خود فضیلتی نمی بیند؛ از چنین انسانی گمان خیری انتظار نمی رود مگر خود را اصلاح نماید و سیستم ذهنی اش را تغییر دهد. قبل از این که به دیگران شک کند، به دید و فکر خود شک کند.
مقابله با آثار بدبینی؛ چنان که اشاره کردیم سوء ظن خود باعث بروز برخی از رذایل اخلاقی می شود. پیامبر اکرم (ص) می فرماید: «به درستی که ترس و بخل و حرص غریزه های واحدی می باشند که آن ها را سوء ظن جمع کرده است.» پس اگر بتوانیم با خودسازی این صفات را از خود ریشه کن کنیم، به درمان بدبینی کمک خواهد کرد.
اینک وقت آن رسیده که برای رهایی از این دیو درون چند نسخه ای پیچانده بشود:
-با تمرین و تلقین به خود، افکار منفی را از خود دور کنید و سعی کنید فکر های مثبت به ذهنتان خطور کند؛ با الفاظ روح بخش با خود نجوا کنید و تلاش کنید همیشه خوبی ها را ببینید، نه بدی ها را!
ـ صبر و گذشت داشته باشید و از عیب ها و خطاهای دیگران چشم پوشی کنید و آن ها را بپوشانید.
ـ امیدها را در دلهایتان زنده نگه دارید، چرا که فقدان احساس امید و اعتماد، انسان را در تاریکی و وحشت بدبینی قرار می دهد؛ سرمایه امید، نشاط و شادابی، رضایت از زندگی مثبت اندیشی و آرامش است.
ـ از افراد منفی نگر و بدبین دوری کنید و با آن ها همنشین نباشید؛ چرا که خواهی ـ نخواهی ریشه بدبینی را در دلهایتان می کارند؛ بلکه با افرادی که از شخصیت قوی و مطلوب و مثبت اندیشی برخوردارند، معاشرت کنید.
تذکر: بدبینی در موارد شدت آن از اختلافات روانی محسوب می شود، که برای درمان به کار روان شناسی و روان درمانی نیاز است و باید به روان شناس بالینی مراجعه شود. اضطراب و افسردگی می توانند منشا بسیاری از بدبینی ها باشند.
پایگاه خبری و اندیشه اروندپرس
