آثار تاریخی و زیارتی آبادان
آبادان با مساحتی حدود ۲۶۵۲ کیلومتر مربع در جنوب غربی خوزستان و در فاصله ۱۲۰ کیلومتری اهواز واقع شده است و ارتفاع آن از سطح دریا ۵ متر است.
جمعیت آبادان در آستانه انقلاب به حدود ۵۰۰ هزار نفر رسید. تخریب این شهر بر اثر جنگ و پراکندگی اجباری جمعیت آن نه تنها یک شهر مهم بلکه فرهنگی منحصر بفرد و مدنیتی پیشرفته و سرمایه ای انسانی را هم متلاشی کرد. در حال حاضر بر اساس سرشماری رسمی سال ۱۳۹۰، جمعیت شهرستان آبادان بالغ بر۲۷۱۴۸۴ نفر است.
این بندر یا جزیره را در کتب قدیم عبادان می نامیدند و در قرون اخیر به مناسبت مقبره ای منسوب به خضر که کنار بهمنشیر واقع است جزیره الخصر نیز می خواندند.
اصطخری در کتاب مسالک الممالک می نویسد: عبادان قلعه کوچک و آبادی است در کنار دریا و مجمع آب دجله و آن رباطی است که در آن پاسبانانی بوده اند برای جلوگیری از یورش قطریه ( مردم قطر در ساحل خلیج فارس) و پیوسته در آنجا جمعی به مرابطه مشغولند. مقدسی در کتاب (اجسن التقاسم) می نویسد: (عبادان شهری است در جزیره یی که میان دجله و رود خوزستان است و ماورای آن شهر و دهی نیست و در آن ریاطات (خانقاها) و عباد و صالحان می باشند.
مسجد رنگونی ها
کلمه آبادان تا پیش از ۱۳۱۴ شمسی به صورت عبادان نوشته و تلفظ می شد اما در این سال به پیشنهاد فرهنگستان ایران و تصویب دولت نگارش و تلفظ کنونی جایگزین آن شد. شهر جدید آبادان را باید مولود صنعت دانست. پس از آنکه اولین چاه نفت در مسجد سلیمان به نفت رسید متصدیان امور شرکت نفت درصدد برآمدند تا بندرگاهی نزدیک به دریا بسازند تا نفت خام از آنجا بارگیری شود و همچنین پالایشگاهی برپا کنند تا نفت خام در آن تصفیه گردد. برای این کار هیچ جا را مناسب تر از آبادان ندیدند. آبادان پس از گذشت چهل سال از وضعیت یک سرزمین لم یزرع و خشک به شهری صنعتی مبدل گشت و بزرگترین پالایشگاه جهان در آنجا احداث گردید و نقاط مسکونی و شهری آن به سرعت گسترش یافت.
آبادان بی تردید پیشرفته ترین شهر ایران از لحاظ تمدن مادی بود و اینهمه را از برکت صنعت نفت داشت: از خانه سازی، خیابان بندی، ایجاد اسکله، پایانه های نفتی، فرودگاه بین المللی و صدها مرکز بازرگانی گرفته تا احداث پارکها، سینماها، باشگاهها و فروشگاههای نوین.
عمده ترین فعالیت اقتصادی منطقه تا قبل از جنگ مربوط به صنایع نفت و پتروشیمی بود. کشاورزی و ماهیگیری نیز در این شهرستان رواج داشته به ویژه ماهیگیری به جهت وجود رودخانه و دریای آزاد از اهمیت خاصی برخوردار بود. جنگ تحمیلی بر پیکره آبادان که یکی از غنی ترین نهادهای صنعتی و جامعه مدنی طی چندین دهه در آن تجربه شده بود آسیب های جبران ناپذیری وارد آورد.
آثار تاریخی و زیارتی:
مسجد رنگوینها، کلیسای ارامنه، ساختمان های وزارت نفت، زیارتگاه سید عباس، سید محمد، قدمتگاه امام رضا(ع)، مزار شهدای آبادان و ۱۷۷ شهید گمنام و موزه آبادان، یادمان شهدای سینما رکس، تعداد مساجد ۲۰۱ و تعداد حسینیه ها و تکایا ۱۱۸۴
جزیره شادمانی:
این جزیره به و سعت ۵۳ هکتار در میان رودخانه بهمنشیر و در محدود شهری آبادان و با مسیر دسترسی به آن قرار دارد در حال حاضر این جزیره دارای پوشش نخلستان و بصورت ممتد غرب به شرق درون رودخانه قرار دارد وجود امکانات مختلف شهری از جمله بلوار ساحلی، خطوط آب، فاضلاب، گاز و مخابرات در فاصله ۲۰۰ متری این جزیره و از همه مهمتر چشم انداز بدیع طبیعی آن می باشد.
جزیره های حاشیه اروندرود:
در شهرستان آبادان بیش از ۵ جزیره که با نام شلاهی معروف هستند وجود دارد که مناسبت ترین آنها سه منطقه شلهه حاج حسین، شلهه امام حسن عسکری(ع) و شلهه ثوامر می باشد. به طور متوسط هر یک از این جزایر ۴۰ هکتار می باشد این جزایر با فتصله ۱۰۰ متری از نخلستان های حاشیه اروندرود و با راه دسترسی قرار دارد، بطوریکه در بخش جنوبی جزایر رودخانه اروند وسعت و نمای بیشتری دارد.
پوشش گیاهی فعلی این جزایر بواسطه وقوع جنگ تحمیلی از نخلستان با پوشش زیاد به نخلستان با پوشش کم و نی زار تبدیل شده است اما وجود راه های آسفالته روستایی و بین شهری و همچنین شبکه آب، برق، گاز و تلفن در فاصله ۲۰۰ متری این جزایر و همچنین چشم انداز زیبای اروندرود و مشاهده ساحل کشور عراق و همچنین مشاهده تردد کشتیهای حامل کالا و مسافر از جمله مزیتهای گردشگری این جزایر محسوب می گردد.
نخیلات حاشیه شمالی و شرقی رودخانه بهمنشیر:
این نخیلات حد فاصل یادمان شهید تندگویان تا شهر چوئبده به طول ۲۰ کیلومتر و با عرض متوسط منطقه حاشیه رودخانه از ۱ تا ۳ کیلومتر واقع گردیده اند. وجود راه دسترسی بین شهری و روستایی آسفالته و امکانات آب، برق و گاز و تلفن و از همه مهمتر دسترسی مستقیم به رودخانه بهمنشیر که در طول شبانه روز دارای دو بار جزر و مد می باشد و همچنین وجود نخیلات ثمرده در آن جشم هر بیننده ای را خیره می سازد، بطوریکه در ماه های آبان تا اسفند هر سال از نقاط تفریحی این شهرستان محسوب می شود.
سینما نفت (تاج سابق)
بازار ته لنجی
ورود خودروهای منطقه آزاد اروند، چهره آبادان را به کلی دگرگون کرده است
